Aan de totstandkoming van deze digitale encyclopedie wordt nog gewerkt.
Markt 3: verschil tussen versies
(Nieuwe pagina aangemaakt met '<big>'''Pand Den Ossencop, Chinees-Indisch Restaurant "Tong Ah"'''</big><br /> Bouwjaar: tussen 1764 en 1778. Architect: niet bekend. <br /> Over Markt 3 worden h...') |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| (4 tussenliggende versies door 2 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 5: | Regel 5: | ||
Over Markt 3 worden hier enkele wetenswaardigheden vermeld die voor het merendeel betrekking hebben op het uiterlijk van het gebouw. De huisnummering heeft de schrijver ontleend aan de huisnummerkaart van 1976, daarnaast heeft hij de (zichtbare) benaming uit 1987 vermeld. Bij het schrijven van dit artikel heeft hij behalve van het voor de hand liggende archiefmateriaal ook gebruik gemaakt van kaarten en foto's.<br /> | Over Markt 3 worden hier enkele wetenswaardigheden vermeld die voor het merendeel betrekking hebben op het uiterlijk van het gebouw. De huisnummering heeft de schrijver ontleend aan de huisnummerkaart van 1976, daarnaast heeft hij de (zichtbare) benaming uit 1987 vermeld. Bij het schrijven van dit artikel heeft hij behalve van het voor de hand liggende archiefmateriaal ook gebruik gemaakt van kaarten en foto's.<br /> | ||
In de jaren vóór de 80-jarige oorlog stonden aan de oost- zijde van de Markt negen huizen. Gezien vanaf de latere Nieuwstraat liep het riviertje de Gender langs de | In de jaren vóór de 80-jarige oorlog stonden aan de oost- zijde van de Markt negen huizen. Gezien vanaf de latere Nieuwstraat liep het riviertje de Gender langs de voorzijde van de eerste vijf (Markt 1 t/m 8), waarna dit stroompje afboog en tussen twee panden door in de richting van het Genderstraatje liep. Daarna volgden de [[Bestand:Markt 3.jpg|thumb|rihgt|400px|''tekening uit 1684'']] | ||
[[Bestand:Ansicht Markt 3.jpg|thumb|left|500px|''Ansichtkaart waarop uiterst rechts Markt 3 zichtbaar is'']] | |||
overige vier huizen (Markt 9 t/m 14). Alle percelen liepen door tot aan het Achterstraatje, het huidige Genderstraatje. Achter de huizen lagen tuinen en hopvelden. Slechts de panden Markt 4 en 10-11 lijken de 80-jarige oorlog te hebben overleefd. Van de panden Markt 5 en 6-7 weten we, dat ze zijn gesloopt tijdens de belegering van de stad in 1583. In dit verband is het opvallend, dat op de belegeringsprent van Eindhoven aan de oostzijde van de Markt inderdaad twee panden te zien zijn. Toeval? (Kaarten Hoogenberg en Baudartius red.)<br /> | |||
Tussen 1590 en 1650 werd de oostwand weer volgebouwd. Daarna is daar een continue bebouwing geweest tot 1974, toen Markt 13 werd gesloopt, gevolgd door Markt 14 bijna tien jaar later. Dat de huidige bebouwing niet in zijn geheel uit de eerste helft van de 17e eeuw stamt is duidelijk. Afhankelijk van de welvaart van de eigenaars werden de vermoedelijk aanvankelijk kleine huizen vervangen door grotere. Vooral na 1890 vonden er met name door de groei van de stad nogal wat wijzigingen plaats.<br /> | Tussen 1590 en 1650 werd de oostwand weer volgebouwd. Daarna is daar een continue bebouwing geweest tot 1974, toen Markt 13 werd gesloopt, gevolgd door Markt 14 bijna tien jaar later. Dat de huidige bebouwing niet in zijn geheel uit de eerste helft van de 17e eeuw stamt is duidelijk. Afhankelijk van de welvaart van de eigenaars werden de vermoedelijk aanvankelijk kleine huizen vervangen door grotere. Vooral na 1890 vonden er met name door de groei van de stad nogal wat wijzigingen plaats.<br /> | ||
Het huis dat in de 16e eeuw op deze plaats staat, wordt tijdens de 80-jarige oorlog verwoest. In 1644 wordt een nieuw huis gebouwd, dat DEN OSSENCOP of HET OSSENHOOFT wordt genoemd. De leerling van Rembrandt en Eindhovense stadssecretaris, Constant .D. van Renesse, bewoont het pand in de jaren 1662-1667 en heeft toen vermoedelijk zijn verloren gegane werk "De Eyndhovense Markt" geschetst of getekend. Het uiterlijk van het toenmalige pand is ons bekend uit een schets uit 1684 die werd overgelegd in verband met een grensgeschil tussen de eigenaars van Markt 3 en 4. De arts J.G. Heeren koopt het perceel in 1764. Hij sloopt het pand en laat er een nieuw "welgelegen huis" bouwen, dat hij in 1778 verkoopt.<br /> | Het huis dat in de 16e eeuw op deze plaats staat, wordt tijdens de 80-jarige oorlog verwoest. In 1644 wordt een nieuw huis gebouwd, dat DEN OSSENCOP of HET OSSENHOOFT wordt genoemd. De leerling van Rembrandt en Eindhovense stadssecretaris, Constant .D. van Renesse, bewoont het pand in de jaren 1662-1667 en heeft toen vermoedelijk zijn verloren gegane werk "De Eyndhovense Markt" geschetst of getekend. Het uiterlijk van het toenmalige pand is ons bekend uit een schets uit 1684 die werd overgelegd in verband met een grensgeschil tussen de eigenaars van Markt 3 en 4. De arts J.G. Heeren koopt het perceel in 1764. Hij sloopt het pand en laat er een nieuw "welgelegen huis" bouwen, dat hij in 1778 verkoopt.<br /> | ||
[[Bestand:Markt 1-9.jpg|thumb|right|500px|''foto uit bestand gemeente Eindhoven uit circa 1967.'']] | |||
[[Bestand:Markt 3 verb.jpg|thumb|left|500px|''Markt 3 na de verbouwingen in 1923 en 1961'']] | |||
Dit huis kent ook een bekende bewoner: Judocus Smits (1813- 1872) , de oprichter van het dagblad De Tijd, wordt er geboren en brengt er zijn jeugd door. Als we het kaartmateriaal vergelijken, blijkt dat de gevelbreedte en de perceelsgrenzen sinds 1828-1832 niet zijn gewijzigd. Wel is na 1886 ook bij dit pand de achterbouw veranderd. Na de afbraak van Markt 4 in 1909 wordt dat perceel als tuin bij Markt 3 getrokken. De eigenares laat dan een tuinkamer aanbouwen en langs de Markt een ijzeren hek plaatsen met een inrijpoort.<br /> | Dit huis kent ook een bekende bewoner: Judocus Smits (1813- 1872) , de oprichter van het dagblad De Tijd, wordt er geboren en brengt er zijn jeugd door. Als we het kaartmateriaal vergelijken, blijkt dat de gevelbreedte en de perceelsgrenzen sinds 1828-1832 niet zijn gewijzigd. Wel is na 1886 ook bij dit pand de achterbouw veranderd. Na de afbraak van Markt 4 in 1909 wordt dat perceel als tuin bij Markt 3 getrokken. De eigenares laat dan een tuinkamer aanbouwen en langs de Markt een ijzeren hek plaatsen met een inrijpoort.<br /> | ||
In 1925 worden de tuinkamer en het hekwerk weer gesloopt. Intussen heeft de Vughtse meubelfabriek N.V. F. Jonkers en Zonen in 1923 een woninginrichting in het huis gevestigd en in verband daarmee de drie ramen op de begane grond weggebroken en de pui onder architectuur van G. Koesen uit Vught laten verbouwen. Later zal de voordeur nog naar het midden worden verschoven. In 1961 sluit Jonkers zijn winkel, en enige tijd later zien we hier het Chinees-Indisch restaurant Tong-Ah. In 1986 ligt de ingang weer op de oorspronkelijke plaats. In 1990 wordt het pand gesloopt in verband met de bouw van de Heuvelgalerie.<br /> | In 1925 worden de tuinkamer en het hekwerk weer gesloopt. Intussen heeft de Vughtse meubelfabriek N.V. F. Jonkers en Zonen in 1923 een woninginrichting in het huis gevestigd en in verband daarmee de drie ramen op de begane grond weggebroken en de pui onder architectuur van G. Koesen uit Vught laten verbouwen. Later zal de voordeur nog naar het midden worden verschoven. In 1961 sluit Jonkers zijn winkel, en enige tijd later zien we hier het Chinees-Indisch restaurant Tong-Ah. In 1986 ligt de ingang weer op de oorspronkelijke plaats. In 1990 wordt het pand gesloopt in verband met de bouw van de Heuvelgalerie.<br /> | ||
Op de afbeeldingen ziet u Markt 3-4 zoals de panden er in 1684 uitzagen en Markt 3 na de verbouwing in 1923 en in 1961.<br /> | |||
Op de afbeeldingen ziet u Markt 3-4 zoals de panden er in 1684 uitzagen (tekening boven) en Markt 3 na de verbouwing in 1923 en in 1961 (tekeningen hiernaast).<br /> | |||
<br /> | <br /> | ||
<br /> | <br /> | ||
Jan Melssen 1987 | Jan Melssen 1987 | ||
(met enige aanvullingen van Jos en Bauke Hüsken 2014) | (met enige aanvullingen van Jos en Bauke Hüsken 2014) | ||
[[categorie:Zakelijk]] | |||
[[categorie:Architectuur]] | |||
[[categorie:Burgerlijk bouwen]] | |||
[[categorie:Woonhuizen per straat]] | |||
[[categorie:Huizen Eindhoven Centrum]] | |||
[[categorie:Huizen Markt]] | |||
Huidige versie van 24 mei 2015 om 12:24
Pand Den Ossencop, Chinees-Indisch Restaurant "Tong Ah"
Bouwjaar: tussen 1764 en 1778. Architect: niet bekend.
Over Markt 3 worden hier enkele wetenswaardigheden vermeld die voor het merendeel betrekking hebben op het uiterlijk van het gebouw. De huisnummering heeft de schrijver ontleend aan de huisnummerkaart van 1976, daarnaast heeft hij de (zichtbare) benaming uit 1987 vermeld. Bij het schrijven van dit artikel heeft hij behalve van het voor de hand liggende archiefmateriaal ook gebruik gemaakt van kaarten en foto's.
In de jaren vóór de 80-jarige oorlog stonden aan de oost- zijde van de Markt negen huizen. Gezien vanaf de latere Nieuwstraat liep het riviertje de Gender langs de voorzijde van de eerste vijf (Markt 1 t/m 8), waarna dit stroompje afboog en tussen twee panden door in de richting van het Genderstraatje liep. Daarna volgden de
overige vier huizen (Markt 9 t/m 14). Alle percelen liepen door tot aan het Achterstraatje, het huidige Genderstraatje. Achter de huizen lagen tuinen en hopvelden. Slechts de panden Markt 4 en 10-11 lijken de 80-jarige oorlog te hebben overleefd. Van de panden Markt 5 en 6-7 weten we, dat ze zijn gesloopt tijdens de belegering van de stad in 1583. In dit verband is het opvallend, dat op de belegeringsprent van Eindhoven aan de oostzijde van de Markt inderdaad twee panden te zien zijn. Toeval? (Kaarten Hoogenberg en Baudartius red.)
Tussen 1590 en 1650 werd de oostwand weer volgebouwd. Daarna is daar een continue bebouwing geweest tot 1974, toen Markt 13 werd gesloopt, gevolgd door Markt 14 bijna tien jaar later. Dat de huidige bebouwing niet in zijn geheel uit de eerste helft van de 17e eeuw stamt is duidelijk. Afhankelijk van de welvaart van de eigenaars werden de vermoedelijk aanvankelijk kleine huizen vervangen door grotere. Vooral na 1890 vonden er met name door de groei van de stad nogal wat wijzigingen plaats.
Het huis dat in de 16e eeuw op deze plaats staat, wordt tijdens de 80-jarige oorlog verwoest. In 1644 wordt een nieuw huis gebouwd, dat DEN OSSENCOP of HET OSSENHOOFT wordt genoemd. De leerling van Rembrandt en Eindhovense stadssecretaris, Constant .D. van Renesse, bewoont het pand in de jaren 1662-1667 en heeft toen vermoedelijk zijn verloren gegane werk "De Eyndhovense Markt" geschetst of getekend. Het uiterlijk van het toenmalige pand is ons bekend uit een schets uit 1684 die werd overgelegd in verband met een grensgeschil tussen de eigenaars van Markt 3 en 4. De arts J.G. Heeren koopt het perceel in 1764. Hij sloopt het pand en laat er een nieuw "welgelegen huis" bouwen, dat hij in 1778 verkoopt.
Dit huis kent ook een bekende bewoner: Judocus Smits (1813- 1872) , de oprichter van het dagblad De Tijd, wordt er geboren en brengt er zijn jeugd door. Als we het kaartmateriaal vergelijken, blijkt dat de gevelbreedte en de perceelsgrenzen sinds 1828-1832 niet zijn gewijzigd. Wel is na 1886 ook bij dit pand de achterbouw veranderd. Na de afbraak van Markt 4 in 1909 wordt dat perceel als tuin bij Markt 3 getrokken. De eigenares laat dan een tuinkamer aanbouwen en langs de Markt een ijzeren hek plaatsen met een inrijpoort.
In 1925 worden de tuinkamer en het hekwerk weer gesloopt. Intussen heeft de Vughtse meubelfabriek N.V. F. Jonkers en Zonen in 1923 een woninginrichting in het huis gevestigd en in verband daarmee de drie ramen op de begane grond weggebroken en de pui onder architectuur van G. Koesen uit Vught laten verbouwen. Later zal de voordeur nog naar het midden worden verschoven. In 1961 sluit Jonkers zijn winkel, en enige tijd later zien we hier het Chinees-Indisch restaurant Tong-Ah. In 1986 ligt de ingang weer op de oorspronkelijke plaats. In 1990 wordt het pand gesloopt in verband met de bouw van de Heuvelgalerie.
Op de afbeeldingen ziet u Markt 3-4 zoals de panden er in 1684 uitzagen (tekening boven) en Markt 3 na de verbouwing in 1923 en in 1961 (tekeningen hiernaast).
Jan Melssen 1987
(met enige aanvullingen van Jos en Bauke Hüsken 2014)