Balkwiel

Afbeelding van de villa Huize Balkwiel aan de Ten Hagestraat, zoals afgebeeld in de Eindhovensche Illustratie van 10 januari 1930.)

Huize Balkwiel, villa

Villa van de familie Redelé aan de Ten Hagestraat, zoals dit deel van de straat in 1930 werd genoemd.
Tegenwoordig ligt hier de verlengde Vestdijk en de Kanaalstraat.
Redelé was zeepfabrikant, zijn fabriek stond oorspronkelijk aan het deel van de huidige Kanaalstraat, dat destijds nog Ten Hagestraat werd genoemd. Die fabriek werd vanaf 1898/1899 verplaatst naar de Tramstraat, waar tegenwoordig supermarkt Jan Linders is gevestigd.

De villa werd in 1867 gebouwd door Johan Eduard Rédelé, bewaarder der hypotheken. Op kleine afstand ervan hat hij eerder op een groot stuk hooiland een zeepziederij gebouwd (kadastraal Woensel F1300). Op het hooiland aan de zijde van de Vestdijk liet Rédelé in 1867 een villa bouwen, dat de naam Balkwiel ging dragen. In 1874 gingen de zeepfabriek en de villa na annexatie van dit gebied met de naam Dommelbeemden over naar de gemeente Eindhoven (kadastraal B244, later C588).
Zeepfabrikant Louis Julien Eduard Octave Redelé overleed op 27 oktober 1926 op 62-jarige leeftijd in Eindhoven. Zijn weduwe Josephine Redelé-Bloemen bleef na het overlijden van haar man tot 1930 in het pand wonen en verhuisde toen naar een woning aan de Parklaan. De naam Balkwiel verhuisde toen mee naar de Parklaan.
Blijkens een bericht in het tijdschrift de Eindhovensche Illustratie zou de villa in 1930 door de gemeente Eindhoven worden aangekocht om als ambtswoning voor de burgemeester te gaan dienen. Burgemeester mr. E.J.A. (Antoon) Verdijk, die daarvoor in de villa aan de Willemstraat 65 woonde, heeft daarna inderdaad het pand van 1930 tot 1942 bewoond. Daarna is de villa gevorderd door de Waffen-SS. Zij worden voor korte tijd door de Engelse geallieerden vervangen.

Afbeelding van het deel van de villa Huize Balkwiel aan de Ten Hagestraat. Het bruggetje op de voorgrond ligt over de Vest, die in 1957 is gedempt en waar nu de Vestdijk in de richting van de Dommel loopt. (Afbeelding uit de Eindhovensche Illustratie van 10 januari 1930.)

In het jaar 1946 werd de villa door het A.G. “Academisch Genootschap” gehuurd hier zijn vergaderingen en lezingen organiseren. Ook museum Kempenland mocht er in diezelfde periode nog een tijd zijn bezittingen bewaren, maar er werd nooit een tentoonstelling gehouden. Dat zou later aan het Stratumseind wel het geval zijn. Het A.G. verhuisde in 1953 naar huize “De Meerle” aan de Parklaan 93.
In 1958 werd de adressering officieel gewijzigd in Vestdijk 125, omdat de gemeente zowel de Kanaalstraat als de Vestdijk grondig vernieuwde en verlengde. In latere jaren ging de villa over in handen van de Stichting Centraal Woningbeheer.
Veel instanties en bedrijven hebben daarna nog in de woning een verblijf gehad. Kort samengevat waren de laatste functies van de villa:
De gemeentelijke Dienst voor de Burgerlijke Verdediging (Burger Bescherming)
Belasting Adviesbureau (G. Prevoo) Loyens en Volkmaars
Secretariaat Huuradviescommissie Katholieke Emigratiestichting
Eindhovense Bedrijfsgezondheidsdienst Verbandkamer van Mignot en De Block
Het pand werd uiteindelijk in 1981 gesloopt. Het kantoorgebouw van De Lage Landen is ervoor in de plaats gekomen.

Bronnen:
Beijk Cecile, e. a., Academisch Genootschap 1945-1995, Eindhoven 1995

JH 2020