Jan van Poppel

De foto van Jan van Poppel, afgebeeld in 't Gruun Buukske 1994

Poppel, Petrus Johannes Martinus van, historicus, schrijver

• Tongelre 16 maart 1900
  

† Eindhoven, 9 september 1988

Op 9 september 1988 overleed P.J.M. Van Poppel. Hij was een van de weinige leden van de Heemkundige Studiekring Kempenland die al voor de oorlog actief was op heemkundig terrein. Al in 1939 hield hij voor de toenmalige Oudheidkundige Kring Kempenland een lezing over Eindhoven in de 19e eeuw.

Petrus Johannes Martinus van Poppel werd op 16 maart 1900 in Tongelre geboren. Al vroeg werd zijn interesse voor de heemkunde gewekt. Vandaar dat hij zich in 1938 aansloot bij de toen opgerichte oudheidkundige kring. Toen onze vereniging na de oorlog in de openbaarheid trad, was hij opnieuw een van de eerste leden en al spoedig werd hij tot bestuurslid gekozen.
Jan van Poppel werd aanvankelijk vooral geboeid door de oude namen van Eindhovense huizen. Via die namen kreeg hij steeds meer belangstelling voor de mensen die in die huizen hadden gewoond en voor de geschiedenis van het oude Eindhoven in het algemeen. Door zijn nasporingen in het stadsarchief en ook bij het kadaster wist hij veel informatie te verzamelen, die hij in schriften vastlegde. Hieruit putte hij zijn informatie voor de artikelen die hij schreef en voor zijn talloze lezingen. Vooral door die lezingen kreeg hij zijn faam. Op geheel eigen wijze wist hij zijn gehoor over het Eindhoven van vroeger te vertellen en dank zij zijn collectie beeldmateriaal kon hij zijn woorden nog op pakkende wijze te illustreren.
Ook op een andere wijze was hij actief. Toen na de oorlog Museum Kempenland uit zijn lange oorlogsslaap werd gewekt, namen Jan van Poppel en Jan Renders namens onze kring plaats in het nieuwe bestuur. Jarenlang zou Van Poppel zich daarna met mevrouw L. van Heugten voor het Museum inzetten. Elke woensdagavond en zondagmiddag was het tweetal er te vinden. Dat het museum deze jaren heeft kunnen overleven en daardoor later kon uitgroeien tot wat het nu is, is voor een belangrijk deel aan J. van Poppel en mevr L. van Heugten te danken.

Toen zijn vrienden Hein Mandos en W.Swinkels in het najaar van 1978 te kennen gaven zich uit het bestuur van onze kring te willen terugtrekken, achtte ook Jan van Poppel de tijd aangebroken om het kringwerk aan jongeren over te laten. Voor zijn vele verdiensten werd hij door de leden tot erelid benoemd.
In 1980 was de gezondheid van zijn vrouw zo slecht geworden, dat het echtpaar Van Poppel besloot om naar een bejaardenhuis te gaan. Op enkele stukken na die hij aan zijn kinderen wilde geven, verkocht hij zijn collectie aan het gemeente-archief, waar ze nu nog steeds wordt bewaard.
Het is jammer dat de harde werker daarna nauwelijks meer van zijn rust heeft kunnen genieten. Al in 1982 moest hij worden opgenomen in huize De Weerde, waar hij zijn laatste jaren heeft doorgebracht.

In: 't Gruun Buukske 1988: 98