Aan de totstandkoming van deze digitale encyclopedie wordt nog gewerkt.
Hermanus Boex: verschil tussen versies
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
| Regel 6: | Regel 6: | ||
Wanneer de protestantse onderwijzer Laurent Sablairolles van de openbare Nederduitse school in 1795 zijn ontslag heeft genomen, wordt in Eindhoven in dat jaar een [[Franse School]] met een kostschool opgericht met een duidelijke katholieke signatuur. Door de stad Eindhoven wordt Hermanus Antonius Boex (1770-1845) per 11 mei 1795 aangesteld als kostschoolhouder. Hij geniet geen salaris, maar woont kosteloos en is aanvankelijk vrijgesteld van stedelijke en landelijke belasting; later als dat niet meer mogelijk is, ontvangt hij daarvoor compensatie. | Wanneer de protestantse onderwijzer Laurent Sablairolles van de openbare Nederduitse school in 1795 zijn ontslag heeft genomen, wordt in Eindhoven in dat jaar een [[Franse School]] met een kostschool opgericht met een duidelijke katholieke signatuur. Door de stad Eindhoven wordt Hermanus Antonius Boex (1770-1845) per 11 mei 1795 aangesteld als kostschoolhouder. Hij geniet geen salaris, maar woont kosteloos en is aanvankelijk vrijgesteld van stedelijke en landelijke belasting; later als dat niet meer mogelijk is, ontvangt hij daarvoor compensatie. | ||
Zoon van Franciscus Boex en Adriana Piggen. Hij stamt uit een familie van schoolmeesters uit Weelde in de Belgische Kempen en is sinds 1791 organist van de [[Sint-Catharinakerk]]. Boex huwt in april 1796 met | Zoon van Franciscus Boex en Adriana Piggen. Hij stamt uit een familie van schoolmeesters uit Weelde in de Belgische Kempen en is sinds 1791 organist van de [[Sint-Catharinakerk]]. Boex huwt in april 1796 met Maria Elisabeth Smits (1772-1845), de dochter van de steenrijke brouwer Antonius Smits, die op de Demer de brouwerij De Oranjeboom bezit. In de volksmond wordt Elisabeth "Mie-Beth" genoemd en door zijn huwelijk gaat Boex tot de hogere burgerstand in Eindhoven behoren.<br /> | ||
Ondanks de wisselende schoolwetten weet hij met zijn wijze van onderwijs geven een goede reputatie op te bouwen.<br /> | Ondanks de wisselende schoolwetten weet hij met zijn wijze van onderwijs geven een goede reputatie op te bouwen.<br /> | ||
In 1810 koopt hij van de gemeente het kostschoolgebouw op de hoek Markt en Nieuwstraat. Naast vakken zoals Frans, rekenen en briefschrijven nemen muzieklessen piano, viool en fluit een speciale plaats in. Met drie hulponderwijzers heeft hij gemiddeld zo’n 80 tot 100 leerlingen, waarvan er circa 30 intern zijn.<br /> | In 1810 koopt hij van de gemeente het kostschoolgebouw op de hoek Markt en Nieuwstraat. Naast vakken zoals Frans, rekenen en briefschrijven nemen muzieklessen piano, viool en fluit een speciale plaats in. Met drie hulponderwijzers heeft hij gemiddeld zo’n 80 tot 100 leerlingen, waarvan er circa 30 intern zijn.<br /> | ||
Huidige versie van 30 nov 2015 om 19:59
Boex, Hermanus Antonius, hoofdonderwijzer en kostschoolhouder
- 17 augustus 1770 Weelde (prov. Antwerpen, België)
† 9 juni 1845 Eindhoven
Wanneer de protestantse onderwijzer Laurent Sablairolles van de openbare Nederduitse school in 1795 zijn ontslag heeft genomen, wordt in Eindhoven in dat jaar een Franse School met een kostschool opgericht met een duidelijke katholieke signatuur. Door de stad Eindhoven wordt Hermanus Antonius Boex (1770-1845) per 11 mei 1795 aangesteld als kostschoolhouder. Hij geniet geen salaris, maar woont kosteloos en is aanvankelijk vrijgesteld van stedelijke en landelijke belasting; later als dat niet meer mogelijk is, ontvangt hij daarvoor compensatie.
Zoon van Franciscus Boex en Adriana Piggen. Hij stamt uit een familie van schoolmeesters uit Weelde in de Belgische Kempen en is sinds 1791 organist van de Sint-Catharinakerk. Boex huwt in april 1796 met Maria Elisabeth Smits (1772-1845), de dochter van de steenrijke brouwer Antonius Smits, die op de Demer de brouwerij De Oranjeboom bezit. In de volksmond wordt Elisabeth "Mie-Beth" genoemd en door zijn huwelijk gaat Boex tot de hogere burgerstand in Eindhoven behoren.
Ondanks de wisselende schoolwetten weet hij met zijn wijze van onderwijs geven een goede reputatie op te bouwen.
In 1810 koopt hij van de gemeente het kostschoolgebouw op de hoek Markt en Nieuwstraat. Naast vakken zoals Frans, rekenen en briefschrijven nemen muzieklessen piano, viool en fluit een speciale plaats in. Met drie hulponderwijzers heeft hij gemiddeld zo’n 80 tot 100 leerlingen, waarvan er circa 30 intern zijn.
In 1843 stopt hij met de Franse school en in juni 1845 overlijdt hij als een welgesteld man met een vermogen van ruim 120.000 gulden aan bezittingen zoals onroerend goed, schuldvorderingen, effecten en inboedel. Mie Beth overlijdt in december van dat zelfde jaar.
Als opvolger wordt Johannes Rutjes (1814-?) in 1844 aangesteld.
Bronnen:
- Poppel, P. van, “De Oranjeboom” en zijn bewoners, in: Mandos, H. en Coppens, Martien (red.), Land van Dommel en Aa, Eindhoven 1947, 68-87; met name 81-87 (De Fransche school van meester Boex)
- Klinkhamer, Gertrude, De Franse school te Eindhoven (1795-1864), Nijmegen 1979 (scriptie M.O. Geschiedenis Katholieke Leergangen Tilburg)
Peter Thoben 2013