Aan de totstandkoming van deze digitale encyclopedie wordt nog gewerkt.
Duivensportverenigingen Eindhoven tot 1920
Eindhovense duivensprotverenigingen
1884: postduivenvereniging De Postduif. Twee maanden na de oprichting hield de vereniging vanuit Luik een vlucht voor jonge duiven, dat wil zeggen met het broed van dat jaar. De eerste en tweede prijs gingen naar J. Spoorenberg, terwijl A. Bogaerts, H. Smeets en A. van der Marck met kleinere prijzen genoegen moesten nemen. Veel bekendheid had de nieuwe sport intussen nog niet. Op de dag van de tweede vlucht werden de prijswinnaars van de eerste vlucht daarom tentoongesteld in het verenigingslokaal bij P.M.J. Gerits op de Grote Berg. En wat het bestuur van De Postduif verwachtte gebeurde ook, enkele kijkers op deze eerste Eindhovense postduivenexpositie werden zo enthousiast, dat ze te kennen gaven ook lid van de vereniging te willen worden.
Er is maar één krant van 1885 bewaard en daarin is niets over de postduivenvrienden te vinden. De vereniging bleef echter actief. In 1886 lezen we over een vlucht voor jonge duiven vanuit Brussel en over wedstrijden voor oude duiven vanuit Nancy en Bazel; de winnaar van deze laatste vlucht won een medaille met bijbehorend diploma die ter beschikking was gesteld door de Minister van Oorlog.
1886 Eindhoven postduivenvereniging De Zwaluw. De vereniging had in dat jaar duiven meegegeven voor de vlucht uit Nancy en vloog haar eerste jaar met jonge duiven vanuit Luik.
Tot de eerste leden van De Zwaluw behoorden M. Derpen, die kapper was en in 1844 in Eindhoven was geboren en verder D. van Eupen, vermoedelijk een zoon van de bakker op het Stratumseind, en G. Jansen, de zwager van de genoemde J. Spoorenberg, die eveneens vervoerder was. Ed. Vosters was eigenaar van de bekende Woenselse leerlooierij. Hij was in 1855 in Reusel geboren (zijn zoon was actief in de nog jonge voetbalsport).
1900: De Luchtreizigers werd bij A. Meulemans opgericht.
1903: De Snelvliegers bij Meulemans in De Stad Rotterdam op de Markt gesticht.
1904: De Volharding, gesticht in het koffiehuis van A. Vinckx op de Grote Berg. De oprichtingen getuigen niet steeds van groeiende belangstelling, want spoedig na de oprichting van de Snelvliegers schijnt De Luchtreizigers weer te zijn verdwenen, terwijl het er alle schijn van heeft dat ook De Snelvliegers en De Volharding maar korte tijd hebben bestaan.
1907: Neerlands Hulp werd bij C. Vogels op de Markt opgericht , en bestaat nog steeds. In 1908 ging de Woenselse Zwaluw een fusie aan met de Eindhovense Neerlands Hulp; of dit dezelfde Zwaluw is geweest die in 1896 was opgericht, is niet bekend. De nieuwe vereniging, die aanvankelijk 14 werkende leden telde, kreeg de vertrouwde naam Neerlands Hulp en haar thuis bij A. Vinckx. In het tweede decennium van de 20e eeuw waren er - afgaande op de krantenberichten - een handjevol verenigingen die de toon aangaven. In Eindhoven was dat Neerlands Hulp. Deze vereniging bestaat nog steeds.
Over de bronnen
De gegevens voor dit artikel over de vrijetijdsbesteding zijn voor een groot deel afkomstig uit de Eindhovense kranten, die door mevrouw P.C. de Haas-van den Boer werden geficheerd. Daarnaast kreeg ik medewerking van de heer A. van Gils uit Breda, die met een aanstekelijk enthousiasme over de geschiedenis van zijn hobby kan vertellen. De heer J. de Zeeuw van het Neerlands Postduiven-Orgaan gaf me inzage in oude jaargangen van het tijdschrift dat hij uitgeeft en in nog oudere jaargangen van De Postduif en was zo vriendelijk mijn tekst te becommentariëren; het bladerwerk viel niet steeds mee, maar de medewerkers van de heer De Zeeuw hielden met veel koppen koffie en thee mijn krachten op peil. Tenslotte gaat mijn dank uit naar de heer M. van de Ven, zonder wie het volgende artikel nooit zou zijn geschreven.
Het oorspronkelijke artikel van onderstaande auteur bevat meer informatie maar is omwille de leesbaarheid door de redactie van de Eindhoven-encyclopedie bewerkt.
J. Spoorenberg
in: ’t Gruun Buukske 1988, 19, 31