Emanuel de Jong

Emanuel de Jong

In de tweede helft van de vorige eeuw won de beoefening van de gymnastiek in Nederland snel aan populariteit, wat voor een belangrijk deel te danken was aan de activiteiten van het Nederlandsch Gymnastiekverbond, dat in 1868 door een zestal Amsterdamse verenigingen was opgericht.

Ook in Eindhoven werd de gymnastiek in die jaren al op de juiste waarde geschat, zij het nog in kleine kring. In 1863 hadden enkele ingezetenen het plan opgevat een gymnastiekschool te stichten. Mede dank zij een gemeentelijke bijdrage van honderd gulden kon vanuit Deventer de gymnastiek- en schermmeester Emanuel de Jong worden aangetrokken om les te geven. De subsidie kreeg De Jong overigens niet voor niets. Het gemeentebestuur eiste dat hij daarvoor elke week enkele uren gratis gymnastiekles zou geven aan de hoogste klassen van de openbare lagere school, terwijl hij de rest van de schoolgaande jeugd niet meer mocht vragen dan de bedragen die de raad hem voorschreef. Voor het eerste kind uit een gezin was dat acht gulden per jaar voor twee uur les in de week.

De (joodse) leraar gaf niet alleen gymnastiek- en schermlessen, maar probeerde ook nog wat bij te verdienen door pianoles te geven. Toch bleven zijn inkomsten te laag om van te kunnen leven. In april 1864 moest hij daarom zijn school weer sluiten en nam hij de postkoets terug naar Deventer.

J. Spoorenberg in: ’t Gruun Buukske 1986-58