Het Eindhovens Mannenkoor

Mannenkoor, Eindhovens, pand aan Stratumseind 23 zie ook de koorvereniging

Het gerestaureerde pand Stratumseind 23.(afbeelding archief Hüsken)

Het sociëteitsgebouw van het Eindhovens Mannenkoor aan het Stratumseind 23 staat op een prominente plek in de Eindhovense binnenstad, bijna recht tegenover de Sint-Catharinakerk aan de toenmalige Begijnenstraat.

Een factuur met een afbeelding van het pand van het Eindhovens Mannenkoor.(afbeelding archief Hüsken)

Het eclectische* gebouw dateert uit 1879. Opdrachtgever was timmerman en meubelmaker Thomas Adrianus van Dijck, die gehuwd was met Annette Stumpers. Het gebouw werd ontworpen door zijn broer, stadsarchitect Johannes (J.A.) van Dijck, die ook het in 1967 afgebroken neogotische stadhuis* aan de Rechtestraat had ontworpen.

Thomas van Dijck. Detail uit een protretfoto van zijn gezin. (Afbeelding archief Henk van Dijck)

Annette Stumpers, echtgenote van Thomas van Dijck. Detail uit een protretfoto van zijn gezin. (Afbeelding archief Henk van Dijck)

Thomas van Dijck was eigenaar van het pand tot 1901. Hij verhuurde een deel van het pand aan de sociëteit van het Eindhovens Mannenkoor. De beugelbaan achter het pand zorgde voor extra ontspanning voor de sociëteitsleden. In 1901 kocht het sociëteitsbestuur het pand aan. Het werd toen als sociëteitsgebouw en als concertzaal gebruikt. Om het gebouw rendabel te maken was de grote zaal vanaf die jaren "disponibel voor bruiloften, diners, vergaderingen etc." In Eindhoven gestationeerde troepen gebruikten het gebouw tijdens de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) nog een korte tijd, waarna het in 1923 verkocht werd aan meubelhandelaar Johannes Maria van Gorp. De grote concertzaal werd als meubeltoonzaal gebruikt. Tijdens het bombardement van 19 september 1944 werd het gebouw gedeeltelijk vernield. Het podium van de oude concertzaal en de achterliggende meubelmagazijnen gingen in vlammen op. Na herstel werd het gebouw voornamelijk nog als winkelpand gebruikt (1963 textielwinkel Kroonenberg, 1966 schoenenwinkel Salamander). Vanaf 1988 werd hier fastfood restaurant Mixor gevestigd. Nadat in 1995 tijdens verbouwingswerkzaamheden was ontdekt dat de oude glorie van de concertzaal van circa 1900 voor een groot deel ongeschonden aanwezig was, werd het pand door de gemeente Eindhoven op de gemeentelijke monumentenlijst geplaatst.

Entreebewijs voor een uitvoering in de concertzaal van het Eindhovens Mannekoor.(afbeelding archief Hüsken)

Architect Marco Aartsen kocht het pand in 1996 en zorgde voor de restauratie van zowel het interieur als het exterieur. Omdat de oorspronkelijke bouwtekeningen niet meer boven water kwamen, heeft de architect zich onder andere gebaseerd op het uiterlijk zoals dat nog op oude foto's te zien was. Bouwkundig zijn toen de nodige concessies gedaan. Het resultaat is een keurig in eind negentiende-eeuwse stijl gerestaureerde concertzaal. Sommige originele details zijn echter verdwenen of foutief teruggebracht.

Het pand kreeg zijn bijzondere eclectische lijstgevel, bestaande uit vier traveeën en de vier deurpartijen met rondbogen terug. Op de eerste verdieping zijn enkel vensters met lichte segmentbogen en sluitstenen met kleine frontons herplaatst. Ook in de daklijst is een fronton verwerkt. Daarboven is nog een lijst met kegel- en bolvormige pinakels en een half rad, een typisch renaissance-kenmerk, aanwezig. Een barok ogende schenkbeker die de top sierde, is niet meer teruggerestaureerd.

Vanaf 1997 heeft het pand dienst gedaan als café-restaurant met de toepasselijke naam 'Mijnheer van Dijck', later gewijzigd in "Thomas".

Jos Hüsken 2008