Stratum volgens Brock

Stratum

Doorgaans in de Meiery Stratum of Strottem genaamd is eensgelyks een klein dorpjen, grenzende aan Eindhoven, waarvan het door de Domel gescheiden word. Het is aan de Steenweg gelegen, en is digt by Eindhoven wel bebouwd, maar verder op liggen de huizen er meer verspryd.

De kerk, zynde een hoog en net gebouw is, aan St.Joris toegewyd, ligt ten oosten, een weinig buiten het dorp, zy is weder in gebruik de Katholyken, welke in 1815 een aantal van537 uitmaakten, waarbij 32 Gereformeerden, twee Lutheranen, en twee Jooden, de gehele bevolking dus 573 zielen begroot werd. Naast de kerk ligt het klokhuis, in de gedaante van eenen tooren gebouwd, doch welke laager is dan de kerk, van welke het afzonderlijk staat, dat eene aartige vertooning opleverd.

Wat verders oostwaards ligt eene zeer schoone heerenhuizing of buitenplaats genaamd Den Burg.
Op de Dommel by Eindhoven liggen twee schoon watermoolens , welke gebruikt worden tot het maalen van graanen, tot olie-slaan en het vollen van wolle laakenen. Straathem heeft naar alle waarschynlykheid, schoon men er niets van vindt aangetekend, rykelyk in de kampen van voorige oorlogen, om zonderling in de beleegeringe van Eindhoven, gedeeld en geleeden.

Nota bene

De bovenstaande beschrijving van Adriaan Brock is afkomstig uit het boek: De stad en Meyerij van ’s-Hertogenbosch of derzelver beschryving. Tweede afdeeling. Bevattende eene geographische, historische en chronologische beschouwing van de steden, dorpen, vlekken, heerlykheden, gehuchten en voornaamste buurtschappen der Meiery. Streekarchivariaat “Langs Dommel en Aa” gaf het in 1978 in boekvorm uit en plaatste daarin onder meer de volgende verantwoording.

Dank zij de duidelijke schrijfwijze van Adriaan Brock, koster van Sint-Oedenrode, die leefde van 1775 tot 1834 kan thans zijn manuscript over de geschiedenis van de meierij, in originele vorm worden gedrukt. …..

Zijn geschiedschrijving wordt echter niet wetenschappelijk verantwoord geacht. In 1920 schreef de rijksarchivaris van Noord-Brabant, J.P.W.A. Smit, in de inleiding van de inventaris van Sint-Oedenrode door Mr. A.R.M. Mommers, het volgende over de door Brock samengestelde geschiedenis van Sint-Oedenrode: " Als geschiedschrijver van St.Oedenrode heeft Mr. A.R.M. Mommers, afgezien van kleinere bijdragen, een voorganger in den persoon van Adriaan Brock, op 26 augustus 1775 als zoon van Cornelius Brockx te St. Oedenrode geboren, die zoals hij zelf zegt, "door prijslijke nieuwschiegigheid aangezet " het plaatselijk archief geheel doorwerkte en in 1815 de lotgevallen der vrijheid daaruit afschreef, welk handschrift nadien nog tweemaal door hem is herzien. " Verderop vervolgt hij : " Met voordeel heeft Mr. Mommers dit geraadpleegd, voornamelijk wegens de vele stukken die Brock gekend heeft en die inmiddels verdwenen zijn, maar daarom is het tegenwoordige werk nog geen herhaling van het vroegere geworden. Brock immers, die een waarheidlievend, maar weinig ontwikkeld man was - hij stierf op 7 mei 1834 als koster der St. Martinuskerk - heeft eenige bronnen niet gekend en andere slecht beoordeeld". …..

Wat Brock schrijft over zijn tijd, de jaren rond 1825, moet in ieder geval worden geacht verantwoord te zijn. Beschrijvingen over vroegere tijden mogen dan misschien niet altijd waarheidsgetrouw zijn, ze bevatten toch tal van aanwijzingen die bij het geschiedenisonderzoek van nut zijn.