De Bijenkorf

Advertentie uit het weekblad Roomsch Leven van 1937 (archief Hüsken)

Fabriek van Van den Bichelaer, afgebeeld in "Noord-Brabant's nijverheid in beeld" van 1918.

De Bijenkorf, sigarenfabriek

Per 1-11-1857 richt Franciscus Antonius Hendrikus van den Bichelaer {* Eindhoven 8 augustus 1825 - † Eindhoven 10 juli 1905) samen met grondeigenaar Henricus Franciscus Carolus Coolen de firma Van den Bichelaer en Cie op. Coolen is de financier, Van den Bichelaer de fabrikant.
Gehuwd te Eindhoven op 16-10-1860 met Beatrix Houben (* Horst 3-7-1834 - † Ehv 17-11-1870). Na het overlijden van Beatrix treedt hij op 28-5-1873 in het huwelijk met Maria Anna Baekers (* Eindhoven 8-3-1844 - † Eindhoven 21-2-1900).

De Meierijsche Courant van 16-07-1881 meldt, dat er op 13-07-1881 brand is geweest in de tabak- en sigarenfabriek. Op 1-2-1899 gaat Franciscus Antonius Hendrikus van den Bichelaer voor 6 jaar een vennootschap in tabak snuif en sigaren aan met Johannes Josephus Schröder, een Stratumse linnenfabrikant. Hier is Schröder de commanditaire vennoot en Van den Bichelaer de beheerder van de onderneming.

De Meierijsche Courant maakt op 18-10-1899 nog melding van een ongeluk in de kerverij van de firma Van den Bichelaer. Daarna breekt er in april 1902 brand uit in de tabakskerverij en de winkel, die aan de straat ligt, waarna de verkoop van de producten voor een korte tijd naar elders verplaatst moet worden.
Op 8-11-1902 regelt notaris Fens gelijktijdig de ontbinding van de vennootschap en de erfenis wegens het overlijden van de vrouw van Franciscus. Het woonhuis, de fabriek "de Bijenkorf" (kadastraal sectie D165) en de vaste machines hebben een totale waarde van 27.000 gulden. De vooraden worden op 73.819 gulden geschat, de debiteuren moeten nog 23.500 gulden betalen en aan crediteuren is de firma nog 24.950,70 verschuldigd.
Per saldo is het totaal van de bezittingen minus de schulden fl. 99.368,30, waarvan Schröder 45.132,- gulden ontvangt en Van den Bichelaer en zijn kinderen een bedrag van 54.236,30 gulden.

Het bekende sigarenmerk Schiphol van Van den Bichelaer en Cie.

Het bekende sigarenmerk Schiphol van Van den Bichelaer en Cie.

Mogelijk al vóór 1902 had de fabriek de naam "De Bijenkorf". Tussen november 1902 en zijn overlijden in juli 1905 zet Franciscus de onderneming op eigen naam voort.
De Kamer van Koophandel heeft geregistreerd (nummer 0462) dat er in 1905 een nieuwe firma van de tabak- en sigarenfabriek Van den Bichelaer en Cie is gesticht. Notarieel gaan zoon Renier Bonifacius Norbertus van den Bichelaer (* Eindhoven 1879) en Cornelius Johannes Henricus van Oorschot (* 1861) pas per 7-2-1906 een vennootschap aan. Die vennootschap wordt later diverse keren verlengd.
Per 1 januari 1920 wijzigt het adres van de firma van Begijnenstraat 3 in Stratumseind 6. Het betreft hier slechts een straatnaam en huisnummerwijziging in verband met de Eindhovense annexatie.

Op 2-11-1922 wordt het sigarenmerk Lodewijk Napoleon door de firma gedeponeerd.
Vennoot Van Oorschot is tussen 20-12-1923 en 28-6-1934 de enige eigenaar van de fabriek geweest. Van den Bichelaer wordt per 25-9-1924 failliet verklaard.
De fabriek wordt voortgezet onder de naam Van den Bichelaer en Cie. Die brengt per 3-10-1934 het sigarenmerk Schiphol op de markt. Op 22-03-1935 worden zowel de fabricage als de kantoren verplaatst van Stratumseind 6 naar Stationsstraat 270, Waalre. Maar op 15-4-1937 wordt Stratumseind 6 in Eindhoven weer het hoofdadres.
Op 31-03-1938 bestaan er enkele filialen in Eindhoven: aan Stratumsedijk 47 en aan Demer 5 (opgeheven 18-7-1938).
Per 22-8-1940 wordt de zaak uitgebreid met veilinggebouw “De Bijenkorf”. Het hele bezit wordt dan omschreven als: tabaks-, snuif-, karotten- en sigarenfabriek, loonkerverij, winkel en grossierderij in tabak, sigaren sigaretten, pijpen en aanverwante artikelen en een veilingsgebouw, alles genaamd “De Bijenkorf”.

Na de oorlog wordt het bedrijf vanaf 10-4-1947 onder de naam “Santo Tomas” voortgezet. In het assortiment is dan behalve de al genoemde onderdelen ook “import sigarettenpapier” opgenomen. Per 25-6-1948 wordt het merk Santo Toma geïntroduceerd en op 24-9-1948 het merk New Look. Drie jaar later, op 13-09-1950 wordt het fabriceren van sigaretten aan de core business toegevoegd.
Johannes Antonius Maria C. van Oorschot (* 15-1-1906, adres Jacob Catslaan 15 Eindhoven) is van 1934 tot 1951 eigenaar van de fabriek. Cornelis Henricus Maria Theresia van Oorschot (* 21-2-1933, adres Pasteurlaan 113 Eindhoven) is van 1951 tot 1952 nog even vennoot. Op 31-5-1952 gaat het bedrijf over naar Adrianus Hendricus Huijbregts, (* 2-12-1928, adres Voort 21 Reusel).
De onderneming, ruim 100 jaar oud, is al die tijd aan de Begijnenstraat 3, (later Stratumseind 6) gevestigd geweest. Het bedrijf is met ingang van 31-12-1959 opgeheven.

Bron:

• www.sigarenfabrieken.nl

Hans van Melis 2013