Aan de totstandkoming van deze digitale encyclopedie wordt nog gewerkt.
De Goedkoope Winkel
Een bedrijf dat veel oudere Eindhovenaren nog gekend zullen hebben, was de "Goedkoope Winkel" van de Gebroeders Rieter. Het verhaal van dit bedrijf begon in 1902.
Drie broers Rieter, die geboortig waren van de Limburgse gemeente Bergen, vestigden zich dat jaar vanuit Boxmeer in Venlo. Daar openden zij een winkel in de Vleesstraat. Blijkens het familiearchief gebeurde dat op 28 februari. Uit een advertentie in het Venlose adresboek van 1905 blijkt, dat zij handelden in galanterieën, garen, band, kousen en sokken.
In 1903 trokken de broers Theodor Alois en Johannes Augustinus Hubertus door naar Eindhoven, waar zij op 21 november in de Rechtestraat, vermoedelijk in hetzelfde pand waarin voordien het filiaal van L. Muller gevestigd was geweest (nr 273), onder de naam de Goedkoope Winkel een tweede zaak openden. In de winkel van Rieter waren al spoedig allerlei artikelen te koop, van galanterieën tot speelgoed en huishoudelijke artikelen. Zelfs brillen werden er verkocht. Dat was lang voor de komst van de opticiens. Als na korte tijd bleek, dat de glazen niet de goede sterkte hadden, mocht de bril voor een andere exemplaar worden omgeruild. In 1906 werden ook ansichtkaarten in het assortiment, opgenomen; de verzamelaars prijzen het bedrijf nog steeds om dat initiatief.
In januari 1905 vertrok de in Venlo achtergebleven broer Frans Joseph met zijn vrouw en zoon naar Arnhem, waar hij een nieuwe winkel opende aan de Hommelstraat. Johannes Rieter ging daarop vanuit Eindhoven naar Venlo terug om er de leiding over te nemen. In 1906 vertrok ook de in Eindhoven achtergebleven Theodor Rieter met zijn gezin naar Arnhem, om daar aan de Rijnstraat een tweede winkel te openen. In 1913 voegde Johannes Rieter zich vanuit Venlo bij zijn broers. De Venlose zaak werd voortgezet door een zwager, die Geerlings heette. Onder deze naam bestaat de zaak daar nog steeds (1993). De drie gebroeders werkten zelf vanuit Arnhem verder.
De winkel aan de Rijnstraat werd verplaatst naar de Spoorwegstraat en ook in andere plaatsen werden winkels geopend, zoals in Bolsward, Deventer, Helmond, Hulst, Terneuzen en Winterswijk. Veelal betrof het hier bestaande zaken die door de broers werden overgenomen. Zij werden onder eigen naam voortgezet en dikwijls later weer doorverkocht. Volgens
informatie van C.J. Rieter werden de winkels vanuit een eigen grossierderij in Arnhem bevoorraad.
In 1936 zou een van de kinderen van Frans Joseph Rieter naar onze streek terugkomen en een warenhuis stichten in Valkenswaard. Vandaaruit werd later onder de naam De Bazar nog een zaak geopend op de Markt in Oirschot. De winkel in Valkenswaard heeft onder de firmanaam Rieter's Bazar tot 1977 bestaan. Toen sloot de onderneming zich aan bij de Hema-keten en als zodanig bestaat zij nog steeds.
Maar nu terug naar Eindhoven. Na het vertrek van de laatste Rieter werd Hubertus Johannes Beekman hier in 1907 tot depothouder aangesteld. Hij was geboortig van Muntendam in Groningen. Voor hij zich op 16 januari 1907 in Eindhoven vestigde, woonde hij in Arnhem, waar hij zich reiziger noemde. Onder zijn leiding zou de winkel in 1912 worden verplaatst
van Rechtestraat 16 (tegenover V & D) naar nummer 39 (naast Van Hout-Ververgaard; hier woonde voordien kapper Deligne).
In of kort voor 1918 schijnt Beekman de winkel van de Gebr. Rieter te hebben overgenomen. In dat jaar verscheen althans voor het eerst een advertentie met de firmanaam H.J. Beekman v/h Gebr. Rieter. Volgens de overlevering zou Beekman na de overname de naam Gebr. Ríeter niet meer hebben mogen gebruiken. In werkelijkheid adverteerde hij nog in de jaren dertig met de naam Rieter, een teken dat die toen nog steeds een uitstekende klank had. Uit een krantenberichtje blijkt, dat huisvrouwen het winkelen bij Beekman in die tijd nog steeds "rieteren" noemden. 0p het einde van de jaren dertig werd de winkel opgeheven, waarna in het pand de kleuterafdeling van Van Hout- Ververgaard werd gevestigd.
Jan Spoorenberg 1993
bronnen:
Hoe het begon: Uit het verleden en heden van Eindhovens’ Middenstand, in Eindhovens Dagblad 15 t/m 20 mei 1925
Informatie van de heren C.J. en F.J. Rieter
RHCe, index P.C. de Haas-van de Boer
Gemeentearchief Venlo, informatie van de heer J.P.J. Keulards, bevolkingsregisters, adresboek van Venlo (...) voor het Jaar 1905
Gemeentearchief Arnhem, informatie van mevrouw T. Seebach, Arnhemse Courant bevolkingsmutaties, aantekeningen uit adresboeken 1905-1935
Streekarchiefdienst Brabant N.O., Depot Grave, bevolkingsregisters Boxmeer